مراکز داده، ستون فقرات عملیات فناوری اطلاعات مدرن هستند که ذخیره‌سازی متمرکز، پردازش و شبکه را برای داده‌ها و برنامه‌های سازمانی فراهم می‌کند. مراکز داده سنتی با چالش‌های زیادی در مواجهه با نیازهای روبه‌رشد تحول دیجیتال، مانند مقیاس‌پذیری (Scalability)، چابکی (Agility)، امنیت (Security) و مقرون‌به‌صرفه‌بودن (Cost-efficiency) مواجه هستند. به همین دلیل است که بسیاری از کسب‌وکارها به مرکز داده نرم افزاری (Software-defined data center: مراکز داده نرم افزاری، یا مراکز داده مبتنی بر نرم افزار، یا SDDC) به عنوان راهی برای بهینه‌سازی مدیریت زیرساخت مرکز داده خود، روی می‌آورند.
SDDC چیست
مرکز داده نرم افزاری (SDDC) ، یک پلتفرم IT به عنوان یک سرویس (IT-as-a-service(ITaaS)) است که نرم‌افزار، زیرساخت یا خدمات پلتفرم را به سازمان‌ها ارائه می‌دهد که می‌تواند در محل سازمان، با ارائه‌دهنده‌ی خدمات مدیریت‌شده (MSP)، یا در فضای ابری خصوصی، عمومی یا ترکیبی از هردو میزبانی شود. برخلاف مراکز داده‌ی سنتی، SDDC از فناوری‌های مجازی‌سازی برای انتزاع (Abstract)، گردآوری، مدیریت و استقرار تمام منابع و عملکردهای مرکز داده از طریق نرم‌افزار استفاده می‌کند. این موضوع، مدیریت مرکز داده را با روش برنامه‌ریزی‌شده و خودکار امکان‌پذیر می‌کند؛ در نتیجه پیچیدگی را کاهش و انعطاف‌پذیری را افزایش می‌دهد.
مرکز داده نرم افزاری (SDDC)، از چهار بخش کلیدی تشکیل شده است
- مجازی‌سازی پردازش: جایی که ماشین‌های مجازی (Virtual Machines (VMs)) روی سرورهای ابری اجرا می‌شود و سیستم‌های عامل، CPU حافظه و نرم‌افزار را برای برنامه‌ها ارائه می‌کنند.
- مجازی‌سازی ذخیره‌سازها: جایی که در آن دستگاه‌های ذخیره‌سازی فیزیکی ادغام، و به عنوان واحدهای منطقی ارائه می‌شود. در نتیجه می‌تواند بین ماشین‌های مجازی به صورت پویا، تخصیص داده شده و مدیریت شود.
- مجازی‌سازی شبکه: جایی که در آن دستگاه‌های فیزیکی شبکه، انتزاع می‌شود و با سوئیچ‌های مجازی، روترها، فایروال‌ها، متعادل‌کننده‌های بار و سایر سرویس‌های شبکه که می‌تواند از طریق نرم‌افزار پیکربندی و کنترل شود، جایگزین می‌شود. لازم به توضیح است که متعادل‌کننده بار یا Load Balancers، در شرکت‌های بزرگ که دارای چندین سرور هستند، استفاده می‌شود. در این شرکت‌ها امکان دارد بار ترافیک تنها بر روی یک سرور باشد و سرورهای دیگر فعالیت زیادی نداشته باشند. در چنین شرایطی راه‌حل، استفاده از متعادل‌کننده است. هدف اصلی از به تعادل‌رساندن بار ترافیکی، جلوگیری از بارگیری بیش از حد هر سرور است. به عبارت دیگر، load balancing دسترسی به سرویس را بهبود می‌دهد و به جلوگیری از خرابی کمک می‌کند.
- پلتفرم مدیریت ابری: جایی که در آن تمام منابع و خدمات مرکز داده نرم افزاری (SDDC) از طریق خط‌مشی‌ها، روندهای کاری (Workflows) و APIها هماهنگ و خودکار می‌شوند. APIها یا همانApplication Programming Interface واسط برنامه‌نویسی هستند. یعنی واسط بین یک سیستم‌عامل و برنامه‌هایی که از آن تقاضای سرویس می‌کنند. در واقع API واسط بین دو نرم‌افزار است که امکان ارتباط بین آنها را برقرار می‌کند.
مزایای مرکز داده نرم افزاری (SDDC) چیست
مرکز داده نرم افزاری (SDDC) در مقایسه با یک مرکز داده سنتی مزایای زیادی برای مدیریت عملیاتی دارد، مانند:
- مقیاس‌پذیری: مرکز داده نرم افزاری (SDDC) به راحتی می‌تواند با توجه به نیازهای در حال تغییر و برنامه‌های سازمان، منابع و خدمات خود را افزایش یا کاهش دهد. همچنین می‌تواند برای گسترش ظرفیت‌های موجود و قابلیتهای از پیش تعیین‌شده‌ی خود، از مدل‌های ابری هیبریدی، بهره‌برداری کند.
- چابکی: مرکز داده نرم افزاری (SDDC) می‌تواند بدون نیاز به مداخله‌ی دستی یا پیکربندی فیزیکی، منابع و خدمات جدید را برای برنامه‌ها، به سرعت تهیه کند و آن را گسترش دهد و حتی در صورت وجود تقاضا، می‌تواند امکان آزمایش‌ها و نوآوری‌های سریع‌تر را فراهم کند؛ برای این کار، به توسعه‌دهندگان، امکان دسترسی و تست محیط‌ها و پلتفرم‌های متنوع را می‌دهد.
- امنیت: مرکز داده نرم افزاری (SDDC) می‌تواند امنیت را با اعمال سیاست‌ها و کنترل‌های منسجم در تمام لایه‌های مرکز داده افزایش دهد. علاوه‌براین با استفاده از تکنیک رمزگذاری و تقسیم‌بندی شبکه، حجم‌های کاری (Workloads) و مستاجران (Tenants: گروهی از کاربران که به طور هم‌زمان دسترسی مشترکی به یک سرور یا نرم‌افزار رادارند) مختلف را جداسازی و از آنها مراقب کند.
- بهینه‌سازی هزینه: مرکز داده نرم افزاری (SDDC) می‌تواند هزینه‌های عملیاتی را با بهینه‌سازی استفاده از منابع و حذف وابستگی‌های سخت‌افزاری کاهش دهد. مرکز داده نرم افزاری (SDDC) همچنین می‌تواند هزینه‌های سرمایه‌ای را با فعال‌کردن مدل پرداختی pay-as-you-go، برای خدمات مبتنی بر ابر کاهش دهد.
چگونه یک مرکز داده سنتی به یک مرکز داده نرم افزاری تغییر دهیم؟
با توجه به اهداف سازمان، بودجه و زیرساخت‌های موجود، روش‌های مختلفی برای پیاده‌سازی یک مرکز داده نرم افزاری (SDDC) وجود دارد. برخی از گزینه‌های رایج عبارتست از:
- ساختن مرکز داده نرم افزاری (SDDC) منحصر به خود: این حالت، طراحی و استقرار مرکز داده نرم افزار با توجه به معماری مرجع (Reference Architectures) و بهترین شیوه‌های ارائه‌شده توسط کارشناسان و یا متخصصان فروش در این حوزه است. معماری مرجع، سندی شامل ساختارهای پیشنهادی محصولات و خدمات فناوری اطلاعات است که نهایتا راه‌حلی را ارائه می‌دهد. معماری مرجع بهترین شیوه‌های پذیرفته‌شده را در بر می‌گیرد و معمولاً روش تحویل بهینه را برای فناوری‌های خاص پیشنهاد می‌کند. سوالاتی که پیش می‌آید را پیش‌بینی می‌کند و پاسخ می‌دهد. و نهایتا به مدیران پروژه، توسعه‌دهندگان نرم‌افزار و تیم‌ها کمک می‌کند تا خطاها را کاهش دهند. در این حالت سازمان‌ها امکان بیشتری برای سفارشی‌سازی و کنترل روی SDDC دارند؛ اما این نکته را هم باید در نظر گرفت که در این حالت به زمان، مهارت و منابع بیشتری نیاز است.
- استفاده از یک زیرساخت همگرا (Converged Infrastructure): زیرساخت همگرا درواقع به عنواع یک بسته‌ی رایانشی ارائه می‌شود و می‌تواند شامل اجزای گوناگونی مانند منابع پردازشی، شبکه و ذخیره‌سازی باشد که با استفاده از یک پلتفرم واحد، مدیریت می‌شود و هدف نهایی آن کاهش هزینه‌ها است. استفاده از یک زیرساخت همگرا ، شامل خرید بسته‌ای یکپارچه و از پیش تعریف‌شده از قطعات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری است که یک پلتفرم آماده مرکز داده نرم افزاری (SDDC) را برای استفاده فراهم می‌کند. در این حالت، نصب و مدیریت مرکز داده نرم افزار ساده‌تر است، اما انعطاف‌پذیری و تنوع انتخاب در بین متخصصان فروش را کمتر می‌کند.
- استفاده از یک زیرساخت فراهمگرا (Hyper-converged Infrastructure) : این گزینه شامل استقرار یک پلتفرم مرکز داده نرم افزاری (SDDC) کاملاً نرم‌افزاری است که بر روی سخت‌افزار مورد نظر سازمان اجرا می‌شود. این گزینه بیشترین مقیاس‌پذیری و چابکی را برای مرکز داده نرم افزاری ارائه می‌دهد، اما برای داشتن مجوزهای (لایسنس‌ها) نرم‌افزار و پشتیبانی از آن، به سرمایه‌گذاری بیشتری نیاز است.
نتیجه‌گیری
در نهایت باید گفت، مرکز داده نرم افزاری (SDDC) ، یک راه‌حل قدرتمند برای مدرن‌کردن مدیریت زیرساخت مرکز داده است. با استفاده از مجازی‌سازی، انتزاع، ادغام و تکنولوژی خودکارسازی، SDDC می‌تواند در دستیابی به سطوح بالاتری از مقیاس‌پذیری، چابکی، امنیت و بهینه‌سازی هزینه برای عملیات IT سازمان‌ها کمک کند. برای تغییر موفقیت‌آمیز از یک فرآیند سنتی به مرکز داده نرم افزاری، باید اهداف کسب‌وکار، الزامات فنی، گزینه‌های اجرا و آمادگی سازمانی در نظر گرفته شود.
